اينترنت اشيا(IoT) يا Internet of Things چيست؟

تاریخچه IOT

شاید این روزها واژه IOT یا اینترنت اشیا زیاد به گوشتان خورده باشد اما معنا و یا كاربرد آن را ندانید. نظریه اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال1999 توسط كوین اشتون بیان شده اما تنها حدود دوسال است كه به طور جدی در دنیای IT بر روی این مبحث كار می شود و نكته جالب اینجاست كه بدانید در حال حاضر  اكثر كسب و كارها در حال حركت به سمت استفاده وسیع از این تكنولوژی هستند. برای اینكه اطلاعات بیشتری درمورد IOT بدست بیاورید با ما همراه شوید.

 Internet of Things به اختصار IOT و یا همان اینترنت اشیا چیز جدید و نا آشنایی نیست چون اولین نمونه استفاده از این تكنولوژی؛ تولید و رونمایی از توستر متصل به اینترنت توسط یك كمپانی طی یك كنفرانس در سال 1989 بود.

اینترنت اشیا (Internet of Things, IOT) شبكه ای از اشیاء فیزیكی یا چیزهای تعبیه شده با قطعات الكترونیكی، نرم افزار، سنسورها و اتصالات است تا آن ها توسط تبادل اطلاعات با تولید كننده، اپراتور و یا دستگاه های دیگر قادر به ارائه ارزش و خدمات بیشتر باشند.

هر چیز به تنهایی توسط سیستم تعبیه شده قادر به شناسایی است و همچنین می تواند با زیر ساختِ اینترنتِ موجود نیز تعامل داشته باشد.

اینترنت اشیا مفهومی محاسباتی (computing) است برای توصیف آینده‌ای كه در آن اشیای فیزیكی یكی پس از دیگری به اینترنت وصل می‌شوند و با اشیای دیگر در ارتباط قرار می‌گیرند. در این تكنولوژی به هر چیز یك شناسه (ID) منحصر به فرد و همچنین یك IP تعلق می گیرد كه بتواند داده ها را برای پایگاه داده مشخص شده ارسال كند.

دنیای امروزی دنیایی است كه در آن، داده و اطلاعات (data & information) حرف اول را می زنند و به نوعی می توان به آن ها مفهوم طلای مجازی را اطلاق كرد، اینترنت اشیا نیز با دانستنِ این مهم، بر پایه داده شكل گرفته و آن را به تمامیِ اشیای پیرامون محیط زندگیمان بسط داده است.

به طور مثال فرض كنید كه یخچال منزل شما دارای این تكنولوژی می باشد (یعنی امكاناتی تعبیه شده دارد كه می تواند داده را ذخیره و توسط زیرساختِ اینترنت، آن را به پایگاه داده ای بفرستد كه شما قادر به دیدنِ اطلاعاتِ آن باشید.)، حال فردی از اعضای خانواده تان بطری شیر را برداشته و آن را مصرف می كند.

یخچال نیز بعد از گذشت زمانِ تعیین شده ای، به تمام شدنِ شیر پی برده و آن را به شما اطلاع می دهد، یا شما را از موجودی و تاریخ انقضا مواد خوراكی داخل یخچال با خبر می سازند. به همین راحتی!

با وجود این، مفهوم IOT بیش از خانه ها و لوازم هوشمند می باشد بطوریكه اینترنت اشیا به شهرهای هوشمند نیز توسعه خواهد یافت.

شهرهای هوشمند به گونه ای خواهند بود كه در آن تمام اشیا و اجزا در یك شهر از طریق اینترنت به هم متصلند و از طریق سیگنال های ارسالی همدیگر را كنترل می كنند. از موارد دیگر سیستم های هوشمند راهنمایی و رانندگی هستند كه بر روی وسایل نقلیه نصب خواهند شد و در صورت تخلف سیگنال هایی به نهاد مربوطه ارسال می كنند و یا سطل های زباله هوشمند كه هر زمان نیاز به تخلیه دارند با ارسال سیگنالی به نهاد مربوطه اطلاع می دهند، این ها مثال هایی ساده از ویژگی های یك شهر هوشمند است.

كاربرد اينترنت اشيا

بر اساس تخمین شركت گارتنر، تا سال 2020 چیزی حدود به 26 میلیارد دستگاه در اینترنت اشیا قرار می گیرند، همچنین بر اساس تخمینِ دیگری از موسسه تحقیقاتی ABI Research، تا سال 2020 بیشتر از 30 میلیارد دستگاه به صورت بی سیم در اینترنت اشیا (و یا اصطلاح دیگری در این مورد Internet of Everything) قرار می گیرند.

اینترنت اشیا در بازارهای گوناگونی می تواند حضور داشته باشد كه البته در هركدام از این بازارها مشخصات مختلفی خواهند داشت، از جمله می توان به این بازار ها اشاره داشت: رسانه (media)، نظارت محیطی (environmental monitoring)، مدیریت زیرساخت (infrastructure management)، ساخت (manufacturing)، مدیریت انرژی (energy management)، سیستم های پزشكی و بهداشت و درمان (medical and healthcare systems)، اتوماسیون خانه و ساختمان (building and home automation)، حمل و نقل (transportation) و گسترش در مقیاس بزرگ (large scale deployment).برای کسب اطلاعات پیرامون يو پي اس UPS چيست ؟ کلیک کنید.

حال 8 نكته درباره اینترنت اشیا كه سبك زندگی ما را تغییر می‌دهد:

اینترنت اشیاء یك ماشین پردازش اطلاعات خواهد بود. به این معنی كه شركت‌ها مجبور به تغییراتی در روش جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات خواهند شد؛ نه فقط در حوزه‌ی تصمیم‌گیری؛ بلكه در شیوه هماهنگ كردن خود با هوش مصنوعی و حتی در حجم و نوع اطلاعاتی كه اینترنت اشیاء تولید می‌كند نیز نقش‌های جدیدی برای تحلیل، استراتژی‌ها و حتی مشتری مداری تعریف می‌شود.

شركت‌ها به حجم عظیمی از اطلاعات به شكل سیل‌آسا دسترسی دارند كه همه‌ی این وسایل مرتبط با یكدیگر، آنها را تولید می‌كنند.

اما این حجم زیاد اطلاعات نیازمند تحلیل است تا اطلاعات بیشتری را در مورد مشتریان و گرایش‌های آنان بدست آوریم. شركت‌ها به اطلاعات اینترنت اشیاء نیاز پیدا خواهند كرد كه به وسیله‌ی آن بخشی از طرح‌های خود را در راستای ماندن در بازار رقابت و ایجاد خلاقیت در خدمات و تولیدات جدید پیدا كنند.

راهكار مهم ما در مورد رابطه‌ی اینترنت اشیاء و تولید و بهره‌وری بیشتر این است كه مكان‌یابی ساده‌تر و امكان‌پذیرتر خواهد شد.

اكنون در بیمارستان‌ها این مهم به شكلی انجام می‌شود.

تجهیزات متصل به اینترنت با علائم جغرافیایی مشخص می‌شوند و به كارگران در سرعت بیشتر كارهایشان و ذخیره‌ی زمان و پول بیشتر با دستیابی به فرآیندی كوتاه‌تر در انجام كار‌ها كمك می‌كنند.

اینترنت اشیاء اتفاق بزرگ زندگی روزانه‌ی شما خواهد شد. ارتباط وسایل متحرك، خودروها و جاده‌هایی كه در آن ها خواهید راند می‌توانند به كاهش زمان مسافرت شما كمك كنند و بنابراین شما را قادر به كار سریع‌تر یا فعالیت‌هایی در زمان‌های مختلف كنند.

امروزه عبارت «خودرو های مرتبط» فقط شروعی برای نمایش ظرفیت اینترنت اشیاء است. ماكاریو نامی، مدیر بازاریابی صنایع بی سیم جاسپر، شركتی كه در حوزه ارتباطات بین دستگاه‌ها و ماشین‌ها فعالیت دارد، می‌گوید:

جهانی را تصور كنید كه زیرساخت‌های یك شهر به حسگرهای كنار جاده مجهز شده‌اند. این حسگرها می‌توانند برای تحلیل الگوهای ترافیكی درون شهر و ایجاد دستوراتی برای عمكرد بهینه‌ی چراغ‌های راهنمایی برای كم كردن یا حتی از بین بردن قفل‌های ترافیكی استفاده شوند.

این موضوع می‌تواند نه چند ساعت، كه حداقل چند دقیقه‌ای را در طول روز برای ما ذخیره كند. در آینده اینترنت اشیاء همه چیز را از خیابان‌ها تا اطلاعات چراغ‌های راهنما با یكدیگر ادغام خواهد كرد.

باید از اینترنت اشیاء قدردان بود كه با فراهم كردن ارتباطات بین وسایل، ایجاد شبكه‌ای هوشمند از فناوری‌ها را تسهیل می‌كند.

از ابزار اندازه گیری، حسگر‌ها و ابزار دیجیتالی برای ایجاد و جمع‌آوری منابع جایگزین انرژی سازگار با محیط زیست مانند انرژی خورشیدی و باد استفاده می‌كند.

رویی باچر، بنیانگذار و رئیس ابداعات MNH و یكی از اعضای شورای اینترنت اشیاء می گوید: «دپارتمان‌های فناوری اطلاعات ممكن است كنترل كامپیوتر‌ها و وسایل همراه را از دور فراهم كنند، اما اینترنت اشیاء افراد را قادر خواهد ساخت تا همه‌ی وسایلی كه به اینترنت متصل هستند را كنترل كنند.»

باچر همچنین با شركت CommuniTake, همكاری دارد.

كامیونیتیك یك استارت آپ در زمینه‌ی تهیه‌ی فناوری‌های كنترل از راه دور است.

باچر می گوید فناوری‌هایی كه به كاربر امكان راهبری و كنترل از راه دور گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها را می‌دهند، حالا دیگر امكان كنترل دیگر وسایل را از قبیل دوربین‌های مبتنی بر اندروید و ست‌تاپ‌باكس‌ها را فراهم خواهند ساخت.

به زودی فناوری های MDM، توسط سیستم‌های مدیریت كنترلی اینترنت اشیاء گسترش پیدا خواهند كرد كه تغییراتی را برای شركت‌های فعال در حوزه آی‌تی‌ و كارمندان فعال در اینترنت اشیاء به ارمغان خواهد آورد. برای کسب اطلاعات پیرامون دوربينهاي مدار بسته (CCTV Systems) کلیک کنید.

براساس سخنان باچر، وقتی تعداد وسایل رشد كند، پیچیدگی مدیریت آنها نیز بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال كارگرانی را تصور كنید كه از گوشی‌های هوشمند خود برای برقراری ارتباط، سرگرمی و اموركاری استفاده می‌كنند.

وقتی اینترنت اشیاء اضافه شود، مورد جدیدی را به این استفاده‌ها اضافه خواهد كرد، كنترل وسایل مبتنی بر اینترنت اشیاء و مدیریت آنها.

لاچر می گوید: «خیلی از وسایل متصل به اینترنت اشیاء مانیتور ندارند. راهی كه برای كنترل وسیله وجود دارد، استفاده از گوشی هوشمند است. پیچیدگی با تنوع سیستم عامل‌ها افزایش می‌یابد.»

بنابراین، كارمندان و بخش‌های فناوری اطلاعات محدوده‌ی وسیع‌تری از ارتباطات را نه فقط با اندروید و iOS خواهند داشت.

بنابراین ممكن است نیاز به آموزش پلتفرم‌های جدید نیز بین كارمندان به وجود آید.

با كنترل وسایل متصل به اینترنت اشیاء، گوشی‌های هوشمند شما تبدیل به یك وسیله برای كنترل از راه دور وسایل می‌شود.

یكی از مهم‌ترین جنبه‌های در دسترس اینترنت اشیاء این است كه شما وسایلی را دارید كه شما را می‌شناسند و می‌توانند به شما در مدیریت بیشتر امور كاری و زندگی شما یاری برسانند و وقت بیشتری را برای شما نگه دارند.

آیفون و اندروید به نسبت زیادی با حسگرهایی در همه‌ی ابعاد كه ممكن است ندیده و نشناسید در ارتباط خواهند بود و گوشی‌هوشمند شما را به وسیله‌ای با اطلاعات با ارزش و با اپلیكیشن‌های مختلف تبدیل خواهند كرد.

با این حسگرها، دیگر دغدغه و استرس صبحگاهی برای آماده كردن یك قهوه نخواهید داشت و دستگاه قهوه‌جوش به صورت خودكار در زمان بیدار شدن شما، قهوه را آماده كرده است.

به عنوان مثال حسگرهای بی‌سیم می‌توانند وقتی شما در حال قدم زدن به طرف یكی از شعبه‌های یك مغازه هستید، براساس سفارش‌های قبلی شما یك فنجان قهوه سفارش دهند و شما می‌توانید آن را تأیید یا تعویض كنید و پول آن را به وسیله‌ی گوشی همراه خود پرداخت كنید.”

اینترنت اشیاء ممكن است زندگی را در همه‌ی ابعاد ساده‌تر كرده و تغییرات بزرگی را در صنایع به وجود بیاورد. وی بر این عقیده است: «هر تجارت و صنعتی در 30 سال آینده متحول خواهد شد. ما شاهد هستیم كه با رشد اینترنت معمولی نیز این تغییرات آغاز شده است. با افزایش اطلاعات در ابعادی وسیع، باید خیلی چیزها را به بیت تغییر داد تا به اتم.

ن به عنوان مثال به تغییراتی كه در صنعت پخش فیلم در جریان است اشاره می‌كنیم: «سرویس نت‌فلیكس كم و بیش بلاك باستر‌ها {literal}{{/literal}مغازه‌های اجاره فیلم{literal}}{/literal} را به مرز نابودی كشانده است.

این كار را با اینترنت وسیع و بهبود لجستیكی آن و نیز با حذف قیمت‌های اضافی انجام داده است.

آنها اتم‌های دی‌وی‌دی را به بیت‌ها تبدیل كرده‌اند و ?? درصد فیلم‌های آنها روی باند پهن اینترنت عرضه می‌شود.

شما می‌توانید فیلم‌های بیشتری را با قیمت‌های پایین تقاضا كنید. صنعت دی‌وی‌دی در حال پیوستن به تاریخ است و رونق آن به عنوان یك تجارت بزرگ دیگر واقعیت ندارد.»

در حالی كه این پدیده می‌تواند بسیاری از امور را برای انسان ساده سازد و كمك شایانی در زندگی روزمره باشد، ‌چالش‌های خود را نیز به دنبال دارد. یكی از این چالش‌ها كه باید بسیار جدی گرفته شود، موضوع امنیت است.

اگر قرار است میلیارد‌ها دستگاه در آن واحد با هم و با اینترنت در ارتباط باشند، موضوع حفظ حریم خصوصی و اطلاعات چه خواهد شد؟

بنا بر گزارش Ernst & Young تا سال2020 تعداد 30 میلیارد دستگاه به شكل وایرلس به هم متصل خواهند شد.

این گزارش اشاره كرده ‌كه IoT حتی تهدیدات امنیتی بیشتری را نیز به دنبال دارد، زیرا درگاه‌های ورودی چندگانه و سیستم‌های چند‌گانه را به هم مرتبط می‌كند.

این موضوع منجر به آن می‌شود كه مسیرهای مختلف برای هكر‌ها در راستای حمله به شبكه‌های ارتباطی متصل به هم و از طریق یافتن حفره‌های امنیتی فراهم شود؛ اما این حفره‌های امنیتی در كجا قرار دارند؟

امروزه دیگر هر كاربری با محاسبات Cloud و ابزارهایی همچون Dropbox و Google Drive آشناست و از تسهیلاتی كه این ابزار‌ها در اختیار كاربر می‌گذارند آگاه است؛ اما همیشه با راحتی یك سختی هم وجود دارد و این سختی در اینجا‌‌ همان تهدیدات امنیتی است، به ویژه آنكه استانداردهای امنیتی در فضای كلاود به شدت با استاندارهای امنیتی كاربران متفاوت است.

گزارش Ernst & Young اشاره كرده ‌كه با بالا رفتن حجم اطلاعاتی كه تولید و ذخیره می‌شود، سرورهای محل ذخیره این اطلاعات باید همواره به‌روزرسانی ‌و امنیت آن‌ها مرتب برقرار شود؛ به ویژه آنكه با برقراری ارتباطات شخصی و مداوم از طریق‌‌ سرور‌ها خطرات بیشتری نیز در كمین است و ضرورت كاربست اقدامات امنیتی مضاعف از سوی كاربران بیش از همیشه احساس می‌شود.

از آنجا‌ كه دستگاه‌های موبایل، یكی از اولین نمونه‌های IoT بوده و هستند، برخی پیچیدگی‌ها را برای متخصصان IT به وجود آورده‌اند. اگر موبایل شما به تنهایی از امنیت كافی برخوردار باشد، این موضع هیچ اهمیتی ندارد، زیرا وجود یك حفره امنیتی در یك دستگاه موبایل دیگر كه دستگاه شما با آن متصل است، می‌تواند عملا به معنی نفوذ به موبایل شما نیز باشد و از آنجایی كه امروزه دستگاه‌های موبایل در سطحی وسیع به هم مرتبط هستند این موضوع بسیار جدی است.

در واقع هر چه بیشتر از دستگاه‌های مرتبط با هم استفاده كنید، راه نفوذ و ورود هكر‌ها از طریق حفره‌های امنیتی آسان‌تر خواهد بود. این در حالی است كه App‌های موبایل نیز یك خطر امنیتی مضاعف را به وجود آورده ‌و هرچه تعداد بیشتری App بر روی گوشی خود داشته باشید، به این معناست كه احتمالا حفره‌های امنیتی بیشتر و حتی كدهای مخرب بیشتری بر روی گوشی خود دارید.

هم‌اكنون حجم بسیار بالایی از سیستم‌های تكنولوژیك در حال عمل از آدرس‌های IP استفاده می‌كنند تا قادر به دسترسی از خارج شبكه باشند.

به این ترتیب نه تنها یك اداره یا نهاد به تنهایی می‌توان هدف یك حمله سایبری قرار بگیرد، بلكه از این طریق كل یك زیر‌ساخت همچون شبكه حمل و نقل هوایی یا شبكه انتقال برق و سایر سیستم‌های اتوماسیون می‌تواند مورد حمله و سوء‌استفاده قرار بگیرد.

نمونه این نوع از حمله سایبری هرچند هنوز به شكل گسترده دیده نشده است، ‌در گزارش‌های مختلف از سوی شركت‌های امنتیتی همچون كسپرسكی بار‌ها اشاره شده ‌كه تلاش‌های جدی از سوی هكر‌ها برای نفوذ به این زیر‌ساخت‌ها كشف و خنثی شده است.

هیچ نیازی به توضیح فاجعه‌ای كه از قبل نفوذ یك گروه مخرب هكری به سیستم انتقال برق یا حمل و نقل هوایی به وجود خواهد آمد نیست.

در ‌‌نهایت باید به این نكته اشاره كرد، هرچند IoT دروازه بزرگ و مهمی ‌برای ورود به دنیایی با قابلیت‌های بیشتر برای بشر باز كرده، ‌در عین حال تهدیداتی بزرگ‌تر از همیشه را نیز متوجه زندگی ما كرده است.

در این میان، اولین قدم برای فرار از این تهدیدات این است كه هر فرد و ‌نهادی، ‌انفرادی خود را مسئول صیانت و حفاظت از همه اطلاعات بداند. همچنین نكته‌ای كه بار‌ها و بار‌ها از سوی متخصصان امنیتی به آن اشاره شده، یعنی اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عقل سلیم در برقراری ارتباطات مهم‌ترین نكته برای خنثی كردن این تهدیدات است.