بازبینی گمرکی چیست؟

بازبینی گمرکی پس از ترخیص کالا از گمرک صورت می‌گیرد. این بررسی های گمرکی پس از ترخیص هم توسط ماموران گمرک و هم توسط صاحبان کالا انجام می شود.

بازبینی گمرکی

در ابتدا اولین بررسی در گمرکات اجرایی صورت می گیرد و برخی اظهارنامه ها برای بررسی بیشتر به ستاد نظارت گمرکات استان ارسال می شود. علاوه بر این، برخی اظهارنامه ها توسط مقامات گمرکی ایران مورد بررسی انتخابی قرار می گیرند. برای بازرسی بی دردسر گمرکی امور خود را به شرکت بازرگانی آوند حیات بسپارید. تیم ما دارای تجربه و تخصص گسترده در این زمینه است. در ادامه با بررسی های گمرکی و پیش نیازهای آنها همراه باشید.

مقامات گمرکی موظفند کلیه مکاتبات، اظهارنامه ها و اسناد مربوط به گمرک را پس از امضاء به دقت بررسی کنند تا از رعایت دقیق مقررات و دریافت دقیق هزینه های گمرکی اطمینان حاصل کنند.

گمرک ایران این اختیار را دارد که هر تعداد از اظهارنامه های گمرکی را در بازه زمانی قانونی مورد ارزیابی مجدد قرار دهد. در صورت بروز مغایرت در وجوه جمع آوری شده پس از ترخیص، هم گمرک و هم صاحب کالا حداکثر تا شش ماه از تاریخ صدور گواهی یا مجوز گمرکی فرصت دارند تا کسری یا مازاد را جبران کنند.

به طور معمول تمامی اظهارنامه ها  و پته ها و همچنین سایر اسناد گمرکی مربوط به ترخیص کالا، پس از تأیید و امضای پته و یا پروانه، از لحاظ انجام درست قوانین و وصول صحیح وجوه گمرکی حداقل یک مرتبه بازبینی می شوند.

همان طور که گفته شد بعد از خروج کالا باید مدارک آن به اداره بازبینی گمرکی ارسال شود تا مورد بررسی قرار بگیرند که برای این کار نیاز است مراحلی طی شود. به طور کلی فرآیند بازبینی اسناد گمرکی شامل مراحلی همچون موارد زیر است؛

• کنترل های مرتبط با احراز هویت اشخاص و محصولات
• کنترل های مرتبط با محصول از لحاظ رعایت قوانین و مقررات و میزان مبلغ پرداخت شده مانند تعرفه، ارزش و قوانین و مقررات حقوق ورودی پرداختی
• کنترل های مرتبط با مجوزها، معافیت ‌ها و ممنوعیت ها و شرایط ورود

همچنین برای رسیدگی ‌های بازبینی و اختلافات گمرکی بین گمرک و مالک کالا نیز باید مراحل زیر را طی کند؛

• کسر دریافتی، پرداخت نکردن صحیح حقوق ورودی متعلقه
• اضافه پرداختی، پرداخت وجهی بیشتر از آن چه که لازم است  مالک کالا پرداخت کند.
•  رعایت نکردن قوانین و مقررات در دریافت مجوزهای گوناگون جهت ترخیص کالا
• کسر مدارک گوناگون جهت ترخیص کالا یا اختلاف در ارائه مجوزها، اسناد مبداء و پروفرما
• بیش‌ اظهاری در ارزش، اظهار ارزش محصول بیشتر از ارزش واقعی آن
• کم‌ اظهاری در ارزش

بازبینی اسناد توسط گمرک درحال­ حاضر به دو صورت انجام می­ شود:

 محلی: عبارت است از بازبینی اظهارنامه‌ها، پته‌ها و اسناد گمرکی در گمرک محل تنظیم اظهارنامه، توسط کارشناسان گمرک مربوطه.

 مجازی: عبارت است از بازبینی اظهارنامه‌ها، پته‌ها و اسناد گمرکی از طریق سامانه، توسط کارشناسان دیگر گمرک ­ها.

چنانچه صاحب کالا بعد از ترخیص کالا از گمرک به این موضوع پی ببرد که بیشتر از میزان قانونی به گمرک هزینه پرداخت نموده است می تواند در رابطه با پس گرفتن مبلغی که اضافه پرداخت شده درخواست دهد.

1. عدم پرداخت وجود مرتبط با کالا که حتماً باید پرداخت آن انجام می شد
2. در تعرفه و ارزش گذاری کالا الزامات قانونی رعایت نشود
3. اختلاف بر سر موارد ایمنی و کیفی کالا
4. اختلاف بر سر ممنوعیت ها و محدودیت های مربوط به کالا
5. اختلاف در رابطه با اجرای قوانین و مقررات گمرکی

چنانچه صاحب کالا بخواهد اقدام به مطالبه اضافه پرداختی بعد از ترخیص کالا کند، لازم است درخواست استرداد اضافه پرداختی خود را با توجه به نکات زیر و به صورت کتبی نوشته و تحویل گمرک بدهد:

1. میزان مبلغ و علت درخواست استرداد اضافه پرداختی ذکر شود.
2. اصل پروانه یا پته گمرکی به درخواست، پیوست شود.
3. درخواست استرداد اضافه پرداختی، حداکثر تا شش ماه از تاریخ صدور پروانه سبز گمرکی محل ترخیص و یا گمرک ایران ثبت شده باشد.

طبق قانون امور گمرکی، هنگام خروج کالا باید اسناد و مدارک مربوط به آن بلافاصله از گمرک به اداره بازبینی گمرکی ارسال برای بازبینی مجدد توسط کارشناسان ارسال شود. این اسناد شامل  همه ی پته ها، اظهارنامه ها و دیگر اسناد گمرکی مربوط به ترخیص کالا می باشد. در واقع هدف از انجام این کار مطمئن شدن از رعایت قوانین و مقررات و همچنین وصول کلیه هزینه های گمرکی در طول مراحل ترخیص کالا می باشد.

ارزیاب گمرک وظایف گوناگونی دارد که در این بخش به برخی از مهم‌ترین وظایف این فرد اشاره خواهیم کرد:

• بررسی مشخصات ظاهری کالا، تطبیق تعداد، ابعاد و علائم کالا با موارد ذکر شده در اظهارنامه و سایر اسناد و تهیه گزارش در صورت مشاهده هرگونه مغایرت
• بازکردن بسته و انطباق محتویات کالا با اظهارنامه و سایر اسناد
• نمونه‌برداری از کالا بر اساس ضوابط و دستورالعمل‌ها و ضمیمه‌کردن نتایج به اسناد و اظهارنامه در شرایطی که امکان نمونه‌برداری میسر باشد
• بررسی و اطمینان حاصل نمودن از مندرجات ذکر شده در اظهارنامه و سایر اسناد
• کنترل محاسبات انجام شده جهت اطمینان حاصل نمودن از صحت محاسبات
• اطمینان حاصل‌کردن از رعایت مقررات گمرکی
• تهیه گزارش کامل از اختلاف‌ها و مغایرت‌ها و ارائه به مقام مسئول مربوطه، درصورتی‌که میان کالای اظهار شده و ارزیابی شده اختلاف وجود داشته باشد.
• تنظیم‌کردن صورت‌مجلس ضبط کالای ممنوعه و غیرمجاز حسب مورد
• تنظیم صورت‌مجلس بدوی کشف قاچاق حسب مورد

1. ابتدا باید اعلامیه ورود کالا گرفته شود؛
2. پس از آن از شرکت حمل، ترخیصیه دریافت می شود؛
3. قبض انبار دریافت می شود؛
4. پیش نویس اظهارنامه تنظیم شده و بایستی مورد تأیید قرار گیرد؛
5. پروسه احراز هویت باید پشت سر گذاشته شود؛
6. به دایره کنترل اسناد یا همان دایره فنی مراجعه شود؛
7. شماره ثبت یا کوتاژ دریافت شود؛
8. مسیر اظهارنامه در ارزیابی تعیین گردد؛
9. وجوه تعیین شده به گمرک پرداخت شود؛
10. پروانه گمرکی صادر می شود؛
11. پروانه سبز گمرکی مورد تأیید نهایی قرار می گیرد؛
12. با انبار تسویه حساب می شود؛
13. بیجک انبار صادر می شود؛
14. شمارش صورت می گیرد.

به طور کلی می‎توان گفت هدف اصلی ارزیابی گمرکی، موارد زیر است:

• رعایت قوانین و مقررات: مطابقت کالاها با قوانین و مقررات گمرکی کشور در خصوص صادرات و واردات
• محاسبه صحیح حقوق گمرکی: مشخص کردن ارزش دقیق کالا برای محاسبه مالیات و عوارض گمرکی
• اعمال محدودیت‌ها و قوانین گمرکی: جلوگیری از قاچاق و ورود و خروج کالاهای غیرمجاز
• حفظ سلامت و امنیت جامعه: ممانعت از ورود کالاهای ناایمن و ناسالم
• صحت‌سنجی اطلاعات مربوط به کالاها: اطمینان از صحت اطلاعات درج شده در اسناد و مدارک توسط صادر/ وارد کننده