رنگ هاي خوراكي مجاز و غير مجاز

رنگ هاي خوراكي مجاز و غير مجاز : رنگ هاي خوراكي مجاز و غير مجاز : در بحث صنایع غذایی، تنوع جزو مهم ‌ترین مباحث است. بهترین غذاهای دنیا هم اگر هر روز با یك رنگ و شكل تكراری طبخ شوند، از چشم می‌افتند. برای همین، بشر برای ایجاد تنوع در ظاهر غذا، به سراغ رنگ‌ها رفت. این روزها رنگ‌های متعدد غذایی برای ایجاد حق انتخاب بیشتر، زیبایی، تنوع و بازارپسندی در اكثر فروشگاه‌ها عرضه می‌شود.

در یك تقسیم‌بندی كلی، رنگ‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: مجاز و غیرمجاز.

رنگ‌های غیرمجاز برای رنگ كردن قالی و لباس به كار می‌روند و متاسفانه به علت ارزان بودن، كم‌كم راه‌شان را در بین خوراكی‌ها باز كرده‌اند. ناگفته نماند كه تولید و عرضه این‌گونه رنگ‌ها در حیطه صنایع غذایی كار عده‌ای سودجو است و شما نمی‌توانید اثری از آنها در بین خوراكی‌های استاندارد و دارای پروانه ساخت پیدا كنید.

اما رنگ‌های مجاز به سه گروه تقسیم می‌شوند: گروه اول، رنگ‌های طبیعی هستند كه منشا آنها گیاهان و مواد طبیعی مختلف است. گروه دوم، گروه مشابه طبیعی كه فرمول‌شان شبیه رنگ‌های طبیعی است، اما منشا شیمیایی دارند و گروه سوم، رنگ‌های شیمیایی كه از اساس به صورت شیمیایی تهیه می‌شوند.

بیماری‌های رنگی

 استفاده مناسب و در حد مجاز از رنگ‌های مورد تایید نمی‌تواند اثر نامطلوبی روی سلامت افراد بگذارد، اما استفاده بیش از اندازه آنها می‌تواند عطر و طعم غذا را تحت تأثیر قرار دهد و سلامت مصرف كننده را به خطر بیندازد.  درباره مصرف رنگ‌های غیرمجاز “بسته به نوع رنگ‌، احتمال بروز سرطان، بیماری‌های كبد ی و كلیوی در مصرف‌كنندگان وجود دارد و احتمال‌ آسیب دیدن كبد و كلیه به عنوان دو سیستم سم ‌زدای بدن، بیشتر از سایر ارگان‌هاست.”

همچنین افراد آسیب‌پذیری مثل كودكان، خانم‌های باردار و سالمندان را بیشتر در معرض خطر به حساب میاینند: “استفاده از رنگ‌های غیرمجاز در خوراكی‌های كودكانه‌ای مثل بیسكوییت یا یخمك می‌تواند باعث از كارافتادن كبد كودك یا حتی مرگ او شود. امكان بروز ناهنجاری كودك و سقط جنین هم در مادرانی كه مصرف‌ كننده رنگ‌های غیرمجاز هستند، دور از انتظار نیست.”

بیشتر بدانید : ضوابط مجاز بودن استفاده ازمحصولات توليدي

رنگ‌های مجاز، رنگ‌های غیرمجاز

در برخی از كشورها از جمله كشورهای اروپایی، عملیات نظارتی طولانی ‌مدتی برای بررسی و تایید افزودنی‌ها وجود دارد. مسوولان نظارتی این كشورها تنها به تایید كالا بسنده نمی‌كنند و چند سال پس از عرضه ی آن به بازار، مجددا روی آن آزمایش انجام می‌دهند تا در صورت مغایرت با استانداردهای روز، آن را از چرخه تولید خارج كنند. رنگ‌های غذا هم از این سخت‌گیری‌ها مستثنا نیستند. متخصصان اروپایی در صورت مشاهده هر گونه كاستی در این محصولات، تولید آن را متوقف می‌كنند، اما متاسفانه در ایران سیستم نظارت ثانویه‌ای وجود ندارد. شاید این امر به این دلیل باشد كه كشور ما در زمینه رنگ‌های خوراكی بیشتر واردكننده است تا تولیدكننده.

زعفران‌ عربی نخرید!

متاسفانه این روزها زیاد دیده می‌شود كه زائران ایرانی اقدام به وارد كردن رنگ غذا با عنوان زعفران عربی از كشورهای حوزه خلیج‌فارس می‌كنند، غافل از اینكه این ماده فاقد تاییدیه وزارت بهداشت است و سوغاتی بدون مجوز یعنی یك بیماری وارداتی! بنابراین اگر دوست ندارید به نزدیكان‌تان بیماری سوغات دهید، از خریدن خوراكی‌های مجهول‌الهویه مثل زعفران عربی پرهیز كنید.

حركت به سمت طبیعت

بر اساس آخرین پیشرفت‌های جهانی در زمینه رنگ‌های خوراكی : “هم ‌اكنون دنیا در حال حركت به سمت خوراكی‌های ارگانیك و طبیعی است كه كمترین مواد شیمیایی در آنها به كار رفته باشد. مصرف ‌كنندگان اروپایی دیگر به فكر پیشرفت در زمینه تولید افزودنی‌های شیمیایی به خوراكی‌ها نیستند و مصرف خوراكی‌‌های دارای رنگ و افزودنی را به حداقل رسانده‌اند.”

 استفاده از مواد غذایی طبیعی  مردم پیشنهاد می‌شود: “خوشبختانه مسوولان كشور ما هم به فكر تولید محصولات ارگانیك و طبیعی افتاده‌اند و به زودی مرغ و تخم‌مرغ ارگانیك به بازار عرضه می‌شود.” ایشان نقش فرهنگ‌سازی را در مصرف غذاهای ارگانیك و حذف خوراكی‌های غیرطبیعی و شیمیایی بسیار پُررنگ می‌داند.

طرز تشخیص رنگ‌های مجاز و غیرمجاز

برای تشخیص مجاز یا غیرمجاز بودن رنگ خوراكی‌تان می‌توانید مقداری از آن را در آب ولرم و در ظرف سرامیكی سفید رنگی حل كنید. اگر رنگ‌تان به سرعت حل شد و ظرف‌تان تغییر رنگ داد (یعنی پس از خالی كردن رنگ از ظرف، اثر آن روی ظرف باقی ماند) یعنی اینكه شما دارید از یك رنگ غیرمجاز استفاده می‌كنید.

بروید سراغ رنگ‌های طبیعی

لازم نیست برای تزیین و شكل دادن به غذاهای‌تان از رنگ‌های مصنوعی و مضر استفاده كنید. شناخت و استفاده از رنگ‌های طبیعی می‌تواند سلامت شما و اعضای خانواده‌تان را تضمین كند. اگر نمی‌دانید چه‌طور این كار را انجام دهید، می‌توانید با این چند رنگ شروع كنید:

– آب چغندر برای رنگ قرمز

– آب اسفناج یا جعفری برای رنگ سبز

– گلرنگ برای رنگ زرد

– زعفران برای رنگ نارنجی

– پودر كاكائو برای قهوه‌ای كردن كیك‌ها و شیرینی‌ها

– شربت‌های خانگی (توت‌فرنگی، آلبالو و به) برای رنگ نوشیدنی‌ها و شیرینی‌ها