متر لیزری (Laser Meter)

یكی از وسایل كاربردی، دقیق با كاربری آسان متر لیزری/فاصله سنج لیزری می باشد كه با استفاده از زمان رفت و برگشت یك پالس لیزر به هدف، می توان جهت اندازه گیری فاصله ، تراز یابی و تطابق استفاده كرد. به دلیل كاهش خطای انسانی، افزایش سرعت كارو افزایش دقت، مترهای لیزری بسیار پركاربرد می باشند.

بسته به نوع كاربردها از مترهای لیزری مختلف استفاده می شود در عملیات ساخت وساز، استفاده های نظامی(ضد موشك، برد و هدایت اسلحه)، زیر اقیانوس (عمق سنجی )، فرایندههای تولید صنعتی (سامانه های مدیریت انبارو فرایند تولید در صنعت فولاد) می توان از مترهای لیزری و فاصله سنج های لیزری استفاده كرد.

مترهای لیزری با ارسال یك پالس لیزر به هدف و اصابت آن به هدف و بازگشت آن به دستگاه اندازه گیری مربوطه را انجام میدهند.زمان پرواز یا زمان رفت و برگشت این پالس برپایه این اصل كه سرعت نور در زمین تقریبا مقدار ثابتی میباشد، مبنای اندازه گیری است. در درون دستگاه كامپیوتر كوچكی فاصله را بر مبنای زمان پرواز و سرعت نور محاسبه میكند. این روش محاسبه میتواند فاصله زمین تا ماه را با خطای چند سانتیمتر محاسبه كند.

محاسبه فاصله

فاصله بین متر لیزری و هدف با فرمول D=ct/2 محاسبه میشود. كه در آن t زمان پرواز و c سرعت نور است. با توجه به سرعت بالای نور و در نتیجه پالس فرستاده شده توسط دستگاه، دقت اندازه گیری بسیار بالاست.

كاربردهای متر لیزری

مهم ترین كاربرد لیزر اندازه گیری فاصله ، تراز یابی و تطابق است كه بسته به نوع كاربرد در صنایع مختلف از جمله ساخت و ساز عمرانی و نقشه برداری، فرآیندهای تولید صنعتی،صنایع نظامی و… مورد استفاده قرار می گیرد.

از مهمترین كاربردهای مترهای لیزری درون ساختمان می توان به موارد زیر اشاره كرد:

•    نصب و تراز نمودن انواع فریم , قاب و ستون

•    نصب كابینت , قفسه و سرویسهای بهداشتی

•    نصب كاغذ دیواری و شابلون

•    انواع عملیات دكوراسیون داخلی

•    نصب Drywall , پارتیشن و دیواره های كاذب

•    نصب و هم راستائی درب و پنجره

•    سقف و كف كاذب و رابیتس بندی

•    ساخت و نصب پانل، قالب، قاب و كمد

•    نصب و  اتصال ادوات به دیوار مانند: ماشین آلات، عكس، پوستر و …

•    پروژه های بازسازی بافتهای فرسوده

•    نصب اتصالات برقی, كلید و پریز، لوستر و چراغ سقفی

•    نظارت و كنترل عملكرد پیمانكاران پروژه های عمرانی

•    به حداقل رساندن خطای انسانی

•    افزایش چشمگیر سرعت كار

•    دقت عملیات

•    اجتناب  از دوباره كاری و مصرف بی مورد مصالح ساختمانی

•    كاهش هزینه های اجرا و نیروی انسانی

•    وزن سبك دستگاه و قیمت و پیچیدگی بسیار كم آن

نور لیزر طیفی بسیار متمركز، شدید و معمولا تك فركانس است. این نور برای اندازه گیری بسیار با دقت عمل میكند، چون با سرعت بسیار ثابتی  در اتمسفر حركت میكنند. همچنین مدت زمان بیشتری طول میكشد تا این نور منشعب ضعیف شود كه باعث افزایش دقت اندازه گیری میشود. همچنین نور لیزر دیرتر از نور سفید پراكنده میشود، به همین دلیل میتواند به فاصله دورتری تابانده و گرفته شود. در مقایسه با نور سفید، نور لیزر تا مسافت بیشتری شدت خود را حفظ میكند، كه برای اندازه گیری فاصله ها بسیار مهم است.

در برخی موارد در طی فواصل طولانی در نتیجه واگرایی پرتو لیزر گسترش یافته و پخش می شود، این پدیده به علت مجاورت با حباب های هوا كه مانند لنزی عمل می كنند كه تغییراتی در حدود اندازه های میكروسكوپی تا تقریبا نصف ارتفاع مسیر پرتو لیزر بالای زمین دارند ایجاد می شود.

این اغتشاشات اتمسفری با پراكندگی خود لیزر و با حلقه های متقاطع بهم می پیوندد كه سبب می شود حباب های گرم به طور جانبی بهم فشرده شوند، كه ممكن است به صورتی كه سبب مشكل در صحت خواندن فاصله یك شی شوند با هم تركیب گردند، مثلا زیر برخی درختان یا پشت بوته ها و شاخ و برگ ها یا حتی در فواصل طولانی بیشتر از 10 كیلومتر در فضای باز و نواحی خیلی تاریك.

بعضی نورهای لیزری ممكن است كه از شاخ و برگهای نزدیك تر به شیء بازگشت داده شوند كه باعث بازگشت دادن زود و خواندن كم دقت می شود.در عوض در فواصل بیشتر از 365 متر، هدف اگر در مجاورت زمین باشد ممكن است به راحتی در یك سراب ناپدید شود، كه این سراب به دلیل تغییرات دما در هوا در مجاورت بیابان داغ كه باعث خمیدگی نور لیزر می شود بوجود می آید.

همچنین اجسام مختلف نور را با شدت متغیری منعكس میكنند. موادی كه تمایل به جذب یا پراكنده كردن نور دارند، احتمال برگشت نور به دستگاه فرستنده را كاهش میدهند. در این صورت باید از دستگاهی با امكان “جابجایی فاز” استفاده كرد.