انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
لزوم مبادلات جهانی از قرن 18 و با نظریه آدام اسمیت آغاز و گسترش یافت در آن هنگام اسمیت مشخص نمود كه كشورها از طریق ایجاد مزیت مطلق در تولید كالاهای خاص می توانند به سود آوری بیشتر دست یافته و به ثروت و نیز رفاه عمومی بیشتری دست یابند نظریات سایر دانشمندان از طریق ریكاردو، هكچر، اوهلین و … لزوم توجه بازرگانان را به انجام معاملات بین المللی هر چه بیشتر جلب نمود .آنها سعی نمودند تا نیازهای شهروندان كشور خویش را از طریق كسب كالا و خدمات برتر از سایر كشورها برطرف نمایند اما هنگامیكه این حركت آغاز گردید مشكلات فراوانی پیش روی تجار و بازرگانان قرار گرفت كه مهمترین آنها عبارتند از:
1- عدم آشنایی میان تجار و نبود اعتماد میان طرفین معامله
2- عدم آشنایی تجار با قوانین و حقوق حاكم بر كشورهای دیگر
3- اقدامات دولتها كه گاهی صادرات و واردات را محدود نموده و گاهی با اعمال مقررات كنترل ارز وضع تعرفه سنگین و … ایجاد مشكل می نمایند.
4- نوسان و تغییرات در نرخ برابری واحدهای پولی رایج میان كشورها بالاخص از زمان رواج نظام پولی شناور
5- زمان و بعد مسافت میان كشورها كه مبادله كالا را به درازا می كشاند.
6- نبود تفاهم میان تجار در خصوص چگونگی دریافت كالا و حصول اطمینان در دریافت كالای واقعی و چگونگی پرداخت وجه كالا.
این مشكلات سبب اختلال در روند معاملات بین المللی می گردید بنابراین و بر اساس شناخت بازرگانان از یكدیگر روشهای متفاوتی برای حل آنها در نظر گرفته شد مهمترین مشكل یعنی چگونگی دریافت كالای واقعی و پرداخت وجه آن، سبب شد كه روشهای ذیل برای پرداخت مالی وجوه حاصل از خرید كالاهای تجار خارجی ایجاد گردد كه امروزه روش آخر یعنی اعتبارات اسنادی روش پذیرفته شده و مورد تایید همگان بوده و اتاق بازرگانی بین الملل بمنظور موفقیت و اصلاح آن اقدام به ایجاد مقررات متحدالشكل تحت عنوانucp نموده است.
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
الف) پرداخت قیمت كالا از پیش payment in advance
ب) پرداخت بر روی حساب بازب payment in open account
ج) پرداخت بر روی بروات ساده clean collection
د) پرداخت بر روی بروات اسنادی documentary collection
و) پرداخت از طریق اعتبارات اسنادی documentary credit
الف) پرداخت قیمت كالا از پیش (Payment in advance): در این حالت خریدار كالا تمام وجه آن را همراه سفارش كالا در اختیار فروشنده قرار می دهد. در صورتیكه شرایط ذیل حاكم باشد این روش پرداختی می تواند مناسب باشد:
1) خریدار به فروشنده كالا اعتماد كامل داشته باشد.
2) مقررات كشور خریدار اجازه پیش پرداخت مكان وجه كالا به طور كامل فراهم نماید.
3) خریدار وضعیت مالی مناسبی باشد كه بتواند تمام پول را پیش از دریافت كالا پرداخت نماید در حالیكه ریسك عملیات خریدار را بالا نبرد
4) خریدار و فروشنده اطمینان داشته باشند كه دولت محدودیتهایی بر صادرات و واردات كالا یا خدمات ایجاد نكند.
بدین مفهوم در این روش ریسك فراوانی بر دوش خریدار قرار می گیرد در صورتیكه فروشنده اقدام به ارسال كالا نكند یا كالای ارسالی او دارای ویژگی ها و مشخصات مورد نظر در هنگام معامله نباشد مشكلات فراوانی ایجاد شده و خریدار دچار ضرر اقتصادی و … می شود.
نكته: خریدار از طریق روشهای مختلف می تواند وجه كالای خریداری شده به فروشنده بپردازد :
1) از طریق چك بانكی بین المللی
2)حواله بین المللی
3) از طریق پست ویا تلكس
4) از طریق swift
Swift یك سیستم یكپارچه از بانكهای تجاری است كه در آن بانكها از طریق شبكه جهانی خویش به یكدیگر متصل شده و با حسابهایی كه نزد یكدیگر افتتاح می نمایند. پرداختها و دریافت پول میان یكدیگر و مشتریان خویش را تسهیل و تسریع می نمایند. بدین ترتیب امروزه بیشتر پرداختهای بازرگانان از طریق این روش انجام می گیرد و در ضمن این شبكه می تواند مدارك لازم جهت پیگیری را در اختیار طرفین قرار دهد تا در هنگام بروز مشكل و حقوقی شدن معامله از آن جهت اقامه دعوی بهره بگیرند.
ب) پرداخت بر روی حساب باز (payment in open acc.) : این روش از نظر ریسك و اعتماد دقیقاً در مقابل روش قبلی است در اینجا فروشنده بر اساس تفاهمی كه با خریدار نموده است اقدام به ارسال كالا نموده و مالكیت خویش را با ارسال كالا و اسناد حمل از دست می دهد و در اختیار خریدار قرار می دهد . خریدار نیز بر اساس تفاهم اقدام به پرداخت مطابق شرایط قرارداد می نماید. در این حالت فروشنده اطمینان كامل به خریدار داشته و نیز دولت محدودیتهایی بر صادرات و واردات كالا ایجاد نمی نماید. با اینحال ریسك این معامله بر دوش فروشنده می باشد كه می تواند به منظور كاهش ریسك برات صادر نماید یا كالا را بصورت جزئی ارسال نموده و پس از دریافت وجه مقدار كالای حمل شده اقدام مجدد صدور الباقی كالا نماید.
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
ج) پرداخت بر اساس بروات ساده (clean collections): برای آنكه فروشنده و خریدار اطمینان بیشتری به انجام معامله و صحت كالای ارسالی باشند 2 روش فوق الذكر اطمینان بخش نبود ولیكن در صورتیكه خریدار و فروشنده بر اساس حس شهرت یكدیگر توجه به معاملات طرفین و سایر تجار و … تا حدودی اعتماد به یكدیگر پیدا كرده باشند و نیز شرایط كشور خریدار كه اقدام به وضع قوانین محدود كننده در دریافت وجه كالای فروخته شده نمی كند. تجار می توانند از طریق برات ساده معاملات خویش را انجام دهند بدین منظور فروشنده اقدام به ارسال كالا نموده و اسناد حمل را مستقیماً برای خریدار ارسال می كند و همراه آن براتی را در وجه خریدار صادر می كند.
تعریف برات: برات نوشته مكتوبی است كه به موجب آن یك طرف (براتكش) به طرف دیگر (براتگیر) دستور می دهد كه مبلغ معینی را به خودش (براتكش) و یا حواله كرد خودش بپردازد برات از لحاظ زمانی به دو نوع تقسیم می شود: 1) برات دیداری كه به محض رویت باید فوراً پرداخت گردد (در صورتیكه بر روی برات تاریخ قید نشده باشد نیز براتگیر (خریدار) پس از رویت موظف به پرداخت وجه برات است. 2)برات مدتدار: كه برای پرداخت وجه برات به براتگیر فرصت می دهد تا در محدوده زمانی كه مشخص شده است وجه برات را پرداخت نماید بدین ترتیب استفاده از برات فواید ذیل را برای تجار ایجاد می نماید:
1) فروشنده با صدور برات تا حدودی اطمینان حاصل می كند كه می تواند مبلغ برات (كالا) را از خریدار (براتگیر) دریافت نماید.
2) صادر كننده این فرصت را پیدا می كند كه برات را قبل از سررسید به فروش رسانده و خود را تامین مالی نماید.
3)خریدار خارجی در مقابل برات مدتدار این فرصت را دارد كه كالا را فروخته و وجه آن را با تاخیر بپردازد.
4) خریدار با پرداخت وجه برات لاشه یا ورقه برات را به منزله رسید پرداخت نگهداری كرده و می تواند در مجامع حقوقی از خویش دفاع نماید.
5)در صورتیكه برات مدتدار را خریدار قبولی نویسی كرده باشد و سررسید پرداخت نكند یا برات دیداری را پرداخت نكند صادر كننده برات می تواند در دادگاه كشور خریدار طرح دعوی اقامه نماید. لازم به یادآوری است كه تمامی كسانی كه پشت برات مدتدار را قبولی نویسی كرده اند در صورت شكایت موظف به پرداخت وجه آن برات می باشند.
با این حال فروشنده كالا به منظور حصول اطمینان بیشتر سعی در ارسال كالا از طریق روش بروات اسنادی می كند.
د) پرداخت بر اساس بروات اسنادی: در این حالت فروشنده اسناد را از طریق بانكی ارسال می كند، یعنی از بانك كارگزار خویش می خواهد كه اسناد را همراه با برات به بانكی كارگزار در كشور خریدار ارسال نماید كه پس از وصول آن اسناد توسط بانك بر اساس نوع برات (دیداری – مدت دار) اسناد را در اختیار خریدار قراردهد. در این حالت بانك كارگزار خریدار در مقابل برات دیداری هنگامی اسناد را به خریدار تحویل می دهد كه وجه آن را از روی دریافت نماید و در مقابل برات مدتدار ظهرنویسی و قبول خریدار را گرفته و اسناد را به وی تحویل می دهد و در سررسید مبلغ برات را گرفته و در اختیار بانك كارگزار فروشنده قرار می دهد. بنابراین در بروات اسنادی چهار طرف در معامله دخیل می باشند.
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
1) فروشنده Drawer, Exporter 2) بانك كارگزار فروشنده remitting bank
3) بانك كارگزار خریدارcollection bank 4) خریدار Drawee/Importer
البته این بانكها در خصوص مندرجات اسناد و … مسئولیتی نداشته و تنها ریسك فروشنده در دریافت وجه كالا را كاهش می دهد. البته در برخی كشورها بانك كارگزار خریدار نام خویش را بر روی برات در كنار خریدار درج می نماید كه بیانگر تضمین پرداخت وجه برات در زمان سر رسید آن می باشد (به این گونه برات ها (avalising bill) گویند) و تضمین صادر كننده را افزایش می دهد. با این حال روش اعتبارات اسنادی دارای خصوصیات و تضمینهای بالاتری است كه اكنون به شرح آن می پردازیم.
و) پرداخت از طریق اعتبارات اسنادی: ریسكهای تجاری كه در روشهای فوق الذكر وجود داشت بازرگانان را بسوی یافتن راهی كه كم خطر سوق می داد تا آنكه با تلاش اتاق بازرگانی بین المللی از طریق یكسان سازی روندهای موجود در اعتبارات اسنادی كه ریسك بسیار كمتری نسبت به سایر روشها داشت و مقررات یكسانی برای انجام معاملات فراهم می نمود. این ریسك ها و خطر را كاهش دادند. امروزه تجار با استفاده از روش اعتبارات اسنادی كالای خویش را معامله نموده و ریسكهای ناشی از عدم آشنایی با قوانین داخل كشورها، زمان طولانی مبادله كالا و خدمات، اقدامات محدود كننده دولتها و … را تا حدود زیادی از بین برده اند. در این روش تجار (وارد كننده/صادر كننده) بطور مستقیم با یكدیگر ارتباط نداشته بلكه از طریق واسطه های خویش یعنی بانكهای تجاری معتبری كه گشایش و ابلاغ اعتبار اسنادی را پذیرفته اند به ارتباط با یكدیگر و مبادله كالا می پردازند و در صورتیكه به تعهدات و وظایف حرفه ای خویش مطابق با متن اعتبار اسنادی عمل نمایند ریسكی را در معامله تحمل نخواهد نمود. این روش دارای مزایای ذیل برای خریدار و فروشنده است:
مزایای خریدار مزایای فروشنده
|
1) توانایی بررسی اینكه صادر كننده به شرایط بارگیری عمل نموده را ایجاد می كند |
1) در صورتیكه تمامی شرایط مندرج در متن اعتبار اسنادی را رعایت نماید هیچ خطری در خصوص عدم دریافت وجه كالای ارسال شده برای فروشنده وجود ندارد |
|
2) بارگیری كالا در خلال یك برهه زمانی مشخص و كوتاه انجام شود
|
2)پرداخت وجه توسط بانكی در كشور خودش انجام می شود |
|
3) كالا با استانداردها و رویه های جهانی و قیمت مناسب تولید و فروخته می شود. |
3)توانایی دریافت وجه كالا را بعد از بارگیری برای فروشنده ایجاد می شود |
|
4) دریافت وام و اعتبار از بانك جهت پرداخت فوری وجه اعتبار به فروشنده |
4) از طریق بانك توصیه های حرفه ای دریافت می كند. و … |
|
5) از طریق بانك راهنمایی شده و توصیه های حرفه ای دریافت می كند |
|
گروه ها و افراد موثر در روش اعتبارات اسنادی (با تكیه بر ماده دوم ucp600):
1) خریدار: خریدار یا وارد كننده پس از انجام بررسی ها لازم ، فروشنده مورد نظر را انتخاب و مذاكرات اولیه را انجام می دهد و یك توافق تجاری میان آنها شكل می گیرد سپس خریدار با در دست داشتن پیش فاكتور (در ایران نیاز به ثبت سفارش در وزارت بازرگانی) به بانك گشاینده مراجعه و تقاضای گشایش اعتبار اسنادی (L/C) را می نماید.
2- بانك گشایش دهنده: این بانك در كشور خریدار واقع است و در چارچوب مقررات كشور خود (در ایران بانك مركزی) در صورتیكه فروشنده به تعهدات خود نماید وجه معامله انجام شده را به نیابت از خریدار پرداخت خواهد نمود.
3- بانك كاگزار: این بانك در كشور فروشنده واقع است و در واقع نماینده بانك گشاینده می باشد بانك ابلاغ كننده یا كارگزار وظیفه ابلاغ اعتبار اسنادی به فروشنده، بررسی و دریافت اسناد و نیز دریافت وجه از دریافت گشاینده و انتقال به فروشنده را خواهد داشت.
4-فروشنده: كه متعهد می شود طبق شرایط اعتبار اسنادی كالای ذكر شده در اعتبار را در برهه زمانی مشخص تولید و جهت استفاده خریدار ارسال نماید.
افراد یا گروه های ذیل ممكن است در اعتبار اسنادی وجود داشته باشند :
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
1- بانك معامله كننده اسناد: این بانك ممكن است متفاوت از كارگزار ابلاغ كننده باشد و تنها مجوز ارائه اسناد به بانك گشاینده را داشته باشد و در صورتیكه اسناد را طبق شرایط L/C معامله نمود می تواند از بانك گشاینده در خواست پرداخت وجه اعتبار به فروشنده را داشته باشد.
2- بانك تایید كننده: چنانچه فروشنده بنا به شرایط اقتصادی یا سیاسی كشور خریدار،عدم شناخت از شرایط خریدار یا بانك گشایش دهنده اعتبار،درخواست نماید كه تایید بانكی دیگر كه مورد اعتماد او می باشد به شرایط اعتبار اضافه گردد و بانك گشایش دهنده نیز این موضوع را بپذیرد بانكی به نام بانك تایید كننده به اعتبار اضافه می شود كه دارای تعهد جهت پرداخت وجه فروشنده در زمان مبادله اسناد یا سررسید اعتبار، را بر عهده خواهد داشت.
مراحل اجرایی در روش اعتبارات اسنادی:
الف، گشایش اعتبار: در ابتدا میان خریدار و فروشنده جهت مبادله كالا قراردادهایی قید می شود (موضوع این قرارداد هیچ گونه ارتباطی به متن اعتبار اسنادی و شرایط آن ندارد و فقط میان خریدار و فروشنده محترم می باشد) و سپس پیش فاكتور فروشنده برای خریدار ارسال می گردد، خریدار به سراغ بانك گشاینده رفته، در این بانك از خریدار، تعهدات لازمه از قبیل تعهد پرداخت ارز، وثیقه جهت عدم توانایی پرداخت در سررسید و … گرفته شده و پیام گشایش به بانك ابلاغ كننده صادر می شود، بانك ابلاغ كننده نیز پیام را در اختیار فروشنده قرار می دهد.
نكاتی كه در متن پیام گشایش اعتبار اسنادی قید می گردد: این نكات به منظور تسریع در مبادله كالا و مشخص شدن وظایف طرفین مبادله می باشد و توسط اتاق بازرگانی بین المللی دارای وحدت رویه در تمامی پیامها گشته و از این طریق یك قانون مشخص كه همان ucp600 می باشد متن اعتبارات اسنادی را یكسان می نماید.
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
1) ذكر نام خریدار كالا و آدرس و مشخصات وی و نیز فروشنده
2) مبلغ دقیق اعتبار و نوع ارز مربوطه
3) سررسید اعتبار: كه تاریخ انقضاء L/C می باشد و پس از آن فروشنده حق انجام معامله را ندارد.
4) سررسید محل: كه آخرین تاریخ برای حمل كالا توسط فروشنده می باشد و پس از آن حق تولید اسناد محل كالا را ندارد و در ucp600 این تاریخ 21 روز قبل از سررسید می باشد.
5) مشخص نمودن نوع اعتبار
6) مشخص نمودن نحوه پرداخت اعتبار
7) شرح كالا و شماره تعرفه كالا و نیز مبالغ كرایه حمل كالا، مبلغ واحد كالا…
8) نحوه بیمه كالا، مبنای قرارداد و حمل بر اساس انیكوترمز…
9) حمل از وسیله ای به وسیله دیگر و ….
به این نكته توجه داشته باشیم كه تمامی موارد فوق الذكر در متن l/c قید می گردد و هزینه های ناشی از آن نیز مشخص می گردد كه بر عهده چه كسی خواهد بود، بدین ترتیب ریسكها و خطرات معامله مشخص شده و در صورتیكه افراد مطابق آن شرایط عمل نمایند می توانند مبادله ای راحت داشته باشد.
|
L/C advised |
|
beneficiary |
|
Advising bank |
|
Issuing bank |
|
Applicant |
|
Euro 250/000 |
|
Euro P/I 250/000 |
|
(L/C Issued) |
|
(SALES CONTRACT) |
|
Request For L/C |
ب) تغییر شرایط و اصلاحات: در این مرحله فروشنده بر اساس پیام دریافت شده و بررسی شرایط، در صورتیكه لازم باشد درخواست تغییراتی در پیام ارسال شده را مینماید، باید توجه داشت كه در متن ucp600 این امر الزام آور شده است كه تمامی اصلاحات باید با توافق خریدار، فروشنده و بانك گشایش دهنده باشد و پس از ابلاغ آن، توسط بانك ها لازم الاجرا می باشد.
پ) معامله اسناد: فروشنده در این مرحله كالا را آماده نموده و بر اساس آن به ایجاد اسناد معامله كه در شرایط و متن اعتبار درج گردیده است اقدام نماید. باید توجه داشت كه مهمترین اسناد توسط فروشنده (سیاهه بازرگانی) شركت حمل كننده (بارنامه كشتی یا انواع راه نامه ها) اتاق بازرگانی كشور صادر كننده (گواهی مبدا كه نشاندهنده اصلیت كالا می باشد) صادر می شود، بنابراین در صورتیكه كالا مطابق با متن اعتبار باشد و توسط شركت حمل و نقل و اتاق بازرگانی تایید شود برای خریدار در اصلیت كالا اطمینان كامل ایجاد می شود.
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
ط) واریز و ظهرنویسی اسناد:فروشنده پس از ایجاد اسناد،آنها را دراختیاربانك ابلاغ كننده قرار داده و بانك به بررسی اسناد می پردازد و در صورت صحیح بودن اسناد را در اختیار بانك گشایش دهنده قرار می دهد. لازم به ذكر است از آنجا كه بانك گشایش دهنده با ابلاغ اعتبار، تعهد برگشت ناپذیر در پرداخت مبلغ اعتبار را دارد (ماده5 uep600) در شرایط اعتبار می خواهد كه بارنامه كه سند انتقال مالكیت كالا می باشد به نام وی صادر شود تا خریدار موظف به پرداخت وجه به این بانك باشد، بهرحال بانك گشایش دهنده نیز اسناد را بررسی و در صورت صحت و پرداخت خریدار در اختیار وی قرار می دهد. در این مرحله بانك گشایش دهنده وجه اعتبار را از خریدار دریافت و بارنامه را ظهر نویسی و مالكیت آن را به خریدار می دهد و سپس اقدام به پرداخت به فروشنده می كند.
|
3 Payment
|
|
beneficiary |
|
Advising bank |
|
Issuing bank |
|
Applicant |
|
2 Document |
|
1 goods |
|
Payment 3 |
|
Payment 3 |
|
goods |
|
Airport |
|
2 Document |
|
2 Document |
نكته: در صورتیكه اسناد دارای مغایرت باشند بانك ابلاغ كننده می تواند فروشنده رامطلع و خواستار اصلاح آن شود، با این حال اگر فروشنده درخواست ارسال اسناد را نماید و خریدار نیز مغایرتها بپذیرد باز هم پرداخت صورت می گیرد و فقط كارمزدهای بانك به علت وجود مغایرت در اسناد (معمولاً 40 یورو یا معادل آن) از آن كسر و در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت.
و) تشریفات گمرك و ترخیصات كالا: خریدار با در دست داشتن اسناد كالا، هنگامیكه كالا در بندر یا فرودگاه گمرك مقصد دارد می گردد می تواند پس در طی تشریفات گمركی كالا را دریافت نماید.
انواع اعتبارات اسنادی:
الف: اعتبارات اسنادی را از نظر تعهدی می توان به 3 دسته كلی تقسیم بندی نمود:
1) اعتبار اسنادی برگشت پذیر
2) اعتباری اسنادی غیرقابل برگشت
3) اعتبار اسنادی برگشت ناپذیر تایید شده
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی
1) اعتبار اسنادی برگشت پذیر: اعتباری است كه در هر لحظه و بدون اطلاع قبلی به ذینفع، خریدار خارجی می تواند توسط بانك گشایش دهنده اعتبار را اصلاح یا ابطال نماید. بنابراین ریسك فراوانی برای فروشنده ایجاد می كند. بدین ترتیب این نوع اعتبار چندان متداول نیست و در uep600 دیگر صحبتی از آن نمی شود (این نوع اعتبار موضوع:ماده 8، ucp500 بوده و در ucp600 حذف گردیده است)
2) اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت: این نوع اعتبار تضمین كافی به فروشنده می دهد كه اعتبار بدون در نظر گرفتن نظر وی اصلاح یا ابطال نشود، بعبارت دیگر جهت هر گونه اصلاح یا ابطال نظر موافق اعضای L/C (خریدار، فروشنده و بانك گشایش دهنده) لازم است و تعهد بانك گشایش دهنده حتی اگر متن اعتبار را به صورت پیش نویس ارسال نماید در پرداخت وجه اعتبار غیر قابل برگشت است.
3) اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت تایید شده: در اینحالت فروشنده درخواست دریافت تضمین بیشتری از سوی بانكهای كشور خویش می نماید بدین منظور میتوان از بانك ابلاغ كننده یا … درخواست نمود كه تایید پرداخت را به تعهدات بانك گشایش دهنده افزایش دهد این نوع اعتبار در ایران منوط به اجازه بانك مركزی بوده و معمولاً با اعلام بانك تایید كننده مخالفت می گردد زیرا نشاندهنده اوضاع ضعیف اقتصادی – سیاسی و بنیه مالی نامناسب در بانك گشایش دهنده می باشد.
ب) انواع اعتبارات اسنادی از لحاظ مدت زمان پرداخت وجه L/C:
1) اعتبار اسنادی دیداری: در این نوع اعتبار فروشنده پس از ارسال كالا و ارائه اسناد حمل به بانك كارگزار و اطمینان از صدور اسناد بر اساس شرایط اعتبار، اسناد را در اختیار بانك گشایش دهنده گذارده و درخواست دریافت وجه اعتبار را دارد، بانك گشایش دهنده نیز پس از بررسی اسناد، موظف به پرداخت به فروشنده می باشد، در این حالت، خریدار نیز وجه را در اختیار بانك گشاینده گذارده و با دریافت اسناد ، می تواند كالا را از طریق گمرك دریافت نماید.
2) اعتبار اسنادی مدت دار یا Deferred: در این حالت میان خریدار و فروشنده تفاهم حاصل شده است كه كالا مبادله شود و در اختیار خریدار قرار بگیرد و سپس بعد از طی زمانی مشخص كه در شرایط اعتبار قید گردیده است مبلغ اعتبار از طریق بانك گشایش دهنده در اختیار فروشنده قرار بگیرد، بدیهی است كه بانك گشایش دهنده نیز در سررسید پرداخت مبلغ مورد نیاز را از خریدار دریافت می كند.
3) اعتبار اسنادی ریفانیانس: در این نوع اعتبار، بانك كارگزار (ابلاغ كننده) از طریق بانك مركزی خریدار یا مراجع ذیصلاح دیگر كه تضمین كننده كارایی و توانایی خریدار خارجی می باشند، به خریدار اعتماد كرده و وجه اعتبار را به وی به صورت تسهیلات ارائه می نماید یعنی پس از ارائه اسناد توسط فروشنده، بانك ابلاغ كننده وجه فروشنده را پرداخت و در سررسید كه قبلاً با خریدار تفاهم نموده است، اصل مبلغ اعتبار را همراه با بهره و كارمزدهای خویش از خریدار دریافت مینماید بدین صورت كه طی پیامی به بانك گشایش دهنده مبلغ دقیق بهره و كارمزد و اصل اعتبار را اعلام نموده تا بانك گشایش دهنده از خریدار دریافت و در اختیار وی قرار دهد.
انواع شیوه های پرداخت در معاملات بین الملل با تكیه بر روش اعتبارات اسنادی – 4) اعتبار اسنادی یوزانس: در اینحالت بانك گشایش دهنده بر اساس وثائق دریافتی از خریدار، به او تسهیلات ارائه نموده و پس از دریافت اسناد معامله كالا، پرداخت به فروشنده را انجام داده و در سررسید همراه با اصل مبلغ اسناد سود و سایر كارمزدهای خویش را محاسبه و از خریدار دریافت خواهد نمود.
ج) دیگر تقسیم بندی های اعتبارات اسنادی:
1) اعتبار اسنادی قابل انتقال: در این حالت فروشنده حق دارد كه تمام یا بخشی از مبلغ اعتبار را به شخص یا اشخاص دیگر واگذار نماید، این نوع اعتبار زمانی ایجاد می گردد كه فروشنده، عرضه كننده اصلی كالا نباشد و در واقع ذینفع اعتبار اجازه قرارداد میان فروشنده و عرضه كننده اصلی كالا را نمی دهد، اعتبار قابل انتقال فقط یكبار می تواند انتقال یابد و باید در متن l/c به صراحت قید شود كه اعتبار قابل انتقال می باشد البته باید توجه داشت كه بانك گشایش دهنده همان تعهدات اولیه در متن اعتبار را در خصوص ذینفع دوم هم خواهد داشت. در اعتبار قابل انتقال می توان اسناد صادر شده از ذینفع دوم را هم پذیرفت.
2) اعتبار اسنادی اتكایی یا Back to back: هر گاه یك اعتبار اسنادی دوم بر پایه با اتكاء به اعتبار اول بوسیله بانك فروشنده و به تقاضای فروشنده صادر شود آن اعتبار را اعتبار اسنادی اتكایی گویند، این اتفاق زمانی رخ می دهد كه فروشنده اولیه قادر به تولید و ارائه كالا نباشد، در این صورت یك اعتبار ثانویه دقیقاً مانند اعتبار اولیه (البته به تاریخ سررسید كمتر و مبلغ كمتر) با توجه به اعتبار اول گشایش می نماید تا از طریق فروشنده دوم به كالا دست یافته و آن را برای خریدار خارجی ارسال نماید.
البته باید توجه داشت كه اعتبارات قابل انتقال و اتكایی با توجه به مشكلات حقوقی كه برای بانكها و تجار ایجاد می نماید كمتر مورد استفاده قرار می گیرند.
4) اعتبار اسنادی گردان: اعتباری است كه اجازه می دهد مبلغ اعتبار یا سررسید اعتبار بدون آنكه نیازی به گشایش اعتبار جدید باشد پس درهر بار ارائه اسناد و برداشت وجه توسط ذینفع، دوباره و تا سطح مبلغ اولیه اعتبار مجدداً تمدید گردد یعنی ذینفع در این نوع اعتبار می تواند هر چند مرتبه اقدام به ارسال كالا و اسناد به مبلغ اعتبار نماید و بانك گشایش دهنده و خریدار موظف به پرداخت می باشند.
5) اعتبار اسنادی با قید قرمز: اعتباری است كه در چارچوب آن بخشی از مبلغ معامله پیش از ارسال كالا به فروشنده پرداخت می گردد، در مواردی كه فروشنده برای انجام سرمایه گذاری و تولید كالای سفارشی نیاز به منابع مالی دارد و با خریدار توافق می كند كه درصدی از وجه معامله را قبل از ارسال كالا دریافت كند از این نوع اعتبار استفاده می شود و چون بر روی متن اعتبار توسط بانك گشاینده یك علامت قرمز گذارده می شود بدین نام خوانده می شود.
برای دریافت اطلاعات پیرامون واردات کالا و ترخیص کالا کلیک کنید.
این ضمانت نامه ها ممكن است توسط خریدار یا فروشنده فراهم گردند. اگر ضمانت نامه توسط خریدار فراهم شود به منظور دادن اطمینان و ایجاد آسودگی خاطر به فروشنده می باشد بدین مفهوم كه با جایگزینی بانك بجای خریدار، این اطمینان برای فروشنده ایجاد می شود كه در صورت عدم پرداخت قیمت كالا در شرایط و زمان منعقد در قرارداد اصلی و یا عدم گشایش اعتبار اسنادی، بانك صادر كننده ضمانت نامه موظف به پرداخت وجه كالا خواهد بود، معمولاً ضمانت نامه هایی كه توسط خریدار فراهم می شود در قالب حسن انجام كار می باشد. ضمانت نامه هایی كه توسط فروشنده و به نفع خریدار صادر می شود بمنظور اطمینان خریدار از عدم تحویل كالا و یا تحویل كالای معیوب می باشد و دارای 4 نوع می باشد كه عبارتند از:
1)ضمانت نامه شركت در مناقصه یا مزایده
2)ضمانت نامه پیش پرداخت
3)ضمانت نامه حسن انجام تعهد یا كار
4)ضمانت نامه گارانتی یا استرداد كسور وجه الضمان
بهر حال بانكها با صدور این ضمانت نامه ها برای هر یك از طرفین قرارداد، موجب كاهش ریسك آنها شده و یك تعهد پرداخت برای خویش فراهم می آوردند كه در صورت عدم ایفای تعهدات درخواست كننده ضمانت نامه موظف به تامین خسارتهای ذینفع ضمانت نامه می باشند.
لطفا در مورد این مطلب نظر دهید